Bán nón Nùng ( tu lờ ) tại Hà Nội

Nón dân tộc
Giá : 130k /c
Địa chỉ / ngõ 135 đội cấn , hà nội
Liên hệ 0965111991



GIỚI THIỆU :

Đến huyện Quảng Uyên đang mùa lúa chín, bên cạnh sắc xanh bát ngát hùng vĩ của điệp trùng đồi núi là màu vàng rực của những ruộng lúa. Đây là lúc mà tất cả mọi người trong làng, trong bản đều hối hả rủ nhau đi thu hoạch lúa. Trong bức tranh yên bình, ấm áp của vùng núi non phong cảnh hữu tình, không thể thiếu hình ảnh chiếc nón lá giản dị của người dân tộc Nùng nơi đây. Chiếc nón che mưa, che nắng, chiếc nón đưa làn gió mát, chiếc nón bầu bạn sớm hôm. Với người Nùng ở Quảng Uyên, chiếc nón là vật dụng không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Chính vì vậy dù không còn phát triển như xưa, nhưng nghề làm nón lá của người Nùng nơi đây vẫn đang tiếp tục tồn tại.

Xã Tự Do, huyện Quảng Uyên là một trong số ít những nơi còn duy trì nghề làm nón lá cổ truyền. Nón lá của dân tộc Nùng rất khác với nón lá dưới xuôi. Không chỉ khác về hình thức mà còn khác về cách làm và nguyên liệu. Để làm ra một chiếc nón hoàn chỉnh cần trải qua nhiều công đoạn và mất khá nhiều thời gian. Đầu tiên là làm khung. Khung nón được đan bằng tre và có hai lớp khung, một lớp ngoài và một lớp trong. Lớp bên ngoài được người thợ đan rất cẩn thận, không để lộ một mấu nối nào ra ngoài. Sau đó, người thợ phải trải đều lá mai, lá chuối bên trong, ép chặt rồi cố định lớp khung thứ hai lên.


Một chiếc nón đẹp là chiếc nón có khung ngoài được tạo dáng tròn bè, các mắt đan đều nhau, lớp lá bên trong được dàn đầy đặn, chắc chắn.

Vì lá mai không có sẵn như lá tre hay lá chuối nên người thợ làm nón phải đi hái lá mai ở trong rừng hoặc tìm những bản làng xung quanh có trồng cây mai. Công việc này không vất vả nhưng bắt buộc người thợ phải dành thời gian đi xa nhà một chút để tìm lá. Lá mai, lá chuối lấy về đều được bó thành từng bó nhỏ rồi xếp trên gác bếp để hong khô cho đến khi lá ngả màu nâu, không còn giữ nước và có độ dai nhất định. Những chiếc nón lá sau khi được hoàn thành công đoạn cuối cùng cũng tiếp tục được hong khô trên gác bếp. Điều này giúp cho chiếc nón không bị mối mọt, có độ bền lâu, trời nắng không bị cong vênh, trời mưa không bị thấm nước. Có lẽ chính vì sự cẩn thận, tỉ mỉ, kỳ công như vậy mà chiếc nón lá dân tộc Nùng ngày càng ít, người biết làm nón chỉ có các cụ cao tuổi. Bởi còn yêu nghề và muốn gìn giữ nét văn hoá của dân tộc nên họ cố bám trụ với nghề và mong muốn truyền lại cho con cháu kỹ thuật đan nón của tổ tiên. Giờ đây, ở xóm Cốc Cóc, xã Tự Do, huyện Quảng Uyên chỉ có 6 cụ ông đan nón lá thường xuyên. Là một trong 6 người làm nón trong làng, ông Nông Văn Lầu, người dân tộc Nùng, 77 tuổi và đã làm nón được 45 năm chia sẻ: "Tôi làm nón lá là đời thứ 3 rồi, từ đời ông, đời bố đến đời tôi. Nghề này có từ khi nào thì không ai biết rõ, các cụ bảo cứ cha truyền con nối, nhưng thế hệ các con các cháu tôi bây giờ không ai thích đan nón lá rồi, vì nó làm khó, mất thời gian và cần phải cẩn thận. Tôi già rồi, không làm được việc nặng nhọc nên cố đan nón vừa để giữ nghề mà cũng là có thêm thu nhập, được thêm ít nào hay ít đấy".


Nón đan xong được mang ra chợ phiên ở các xã, các huyện lân cận bán. Nếu ai có nhu cầu mua nhiều thì phải đặt trước.

Thỉnh thoảng vào những buổi chiều muộn khi mặt trời đã tắt nắng sau ngọn núi, một vài người thợ làm nón tại xã Tự Do lại rủ nhau cùng nhau đan nón, cùng nhau ôn lại những câu chuyện trong cuộc đời làm nón, bán nón của mình. Những người đàn ông chân chất này vô cùng tự hào vì chiếc nón mình làm ra đã đi khắp nơi, đến những phiên chợ xa xôi. Không có những ước vọng cao xa, người thợ làm nón ở Quảng Uyên chỉ có mong muốn đơn giản đó là con cháu sẽ kế tục nghề làm nón của mình, cũng giống như họ đã giữ nghề cha ông để lại. Những con người mộc mạc này không biết rằng chính sự tận tâm của họ với nghề truyền thống đã và đang góp phần bảo tồn, gìn giữ các giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc mình. Chiếc nón lá do đôi bàn tay chai sần của họ làm ra đang tiếp tục đi đến những phiên chợ, bầu bạn với người dân vùng núi cao, giúp che mưa nắng và hiện hữu như là một minh chứng cụ thể cho những nét văn hóa độc đáo của đất và người nơi đây.

Một số hình ảnh về nghề làm nón lá truyền thống của người Nùng ở xã Tự Do, huyện Quảng Uyên:


Hiện nay, người biết làm nón lá truyền thống của người Nùng chỉ có các cụ cao tuổi.


Để làm ra một chiếc nón lá dân tộc Nùng đòi hỏi sự cẩn thận, tỉ mỉ, kỳ công.




Lá mai - vật liệu để làm nên chiếc nón lá của người Nùng.


Lá mai, lá chuối lấy về để làm nón đều được bó thành từng bó nhỏ rồi xếp trên gác bếp để hong khô cho đến khi lá ngả màu nâu, không còn giữ nước và có độ dai nhất định.


Những chiếc nón lá sau khi được hoàn thành công đoạn cuối cùng cũng tiếp tục được hong khô trên gác bếp để giúp cho chiếc nón không bị mối mọt, có độ bền lâu, trời nắng không bị cong, vênh, trời mưa không bị thấm nước.


Chiếc nón lá do của người Nùng huyện Quảng Uyên đang tiếp tục đi đến những phiên chợ, bầu bạn với người dân vùng núi cao...


... và hiện hữu như một minh chứng cụ thể cho những nét văn hóa trong cuộc sống thường ngày của con người nơi đây.

Phan Huế